Ăn chay là một chế độ ăn chỉ gồm những thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật (trái cây, rau quả, nấm, đậu, vv..), có hoặc không ăn những sản phẩm từ sữa, trứng hoặc mật ong, bơ, phô mai tùy theo sự nghiêm khắc của người thực chay… tuy nhiên, chế độ ăn chay hoàn toàn không sử dụng các loại thịt và kiêng ăn các thực phẩm có được từ quá trình giết mổ. Có một câu hỏi mà người khi mới thực hành ăn chay theo tôn giáo (Phật giáo) thường hay thắc mắc rằng ăn chay có được ăn hành tỏi không? Câu hỏi này quả là thú vị vì xét về góc độc chi loài, hành tỏi vẫn là thực vật. Bài viết sau hy vọng sẽ giải đáp những thắc mắc đó cho các bạn.
Hành tỏi có được gọi là đồ chay?
Nguyên liệu là hành tỏi như một phần gia vị không thể thiếu trong các món ăn của người Việt. Đa phần người Việt đều cho rằng hành tỏi là đồ chay vì nó là thực vật. Tuy nhiên vẫn có nhiều người nghĩ rằng hành tỏi không phải đồ chay.
Câu hỏi “ ăn hành tỏi có được gọi là ăn chay không” được đặt ra với rất nhiều người. Người xưa nói rằng điều đó còn tuỳ thuộc vào trường phái mà bạn theo. Nếu bạn theo Đạo Phật, việc ăn tỏi được coi là cấm kỵ còn nếu bạn theo những Đạo khác thì điều đó còn tuỳ thuộc vào giới luật của tôn giáo bạn theo đề ra.
Vì sao hành tỏi lại không được xem là đồ ăn chay ở Đạo Phật?
Tỏi là một trong 5 loại thức ăn có tính cay được xếp vào “ngũ tân” (hành, tỏi, rau hẹ, rau cải và rau dăm). Theo truyền thống ngày xưa, mâm ngũ tân không thể thiếu trong bữa cơm ngày Tết. Người xưa nói rằng, ăn tỏi cũng như các loại thức ăn có tính cay có thể giúp “phát ngũ tàng khí”, tốt cho ngũ tạng, bảo vệ sức khỏe.
Đức Phật cũng từng căn dặn các Phật tử của mình: “thân là Phật tử thì không được ăn vị ngũ tân, nếu ai cố ý ăn thì phạm khinh cẩu tội”. Chính vì điều đó mà hành tỏi không được xem là đồ ăn chay đối với những tín đồ theo Đạo Phật, còn những người không theo Đạo Phật thì có thể ăn hoặc không tuỳ thuộc vào điều lệ mà Đạo họ theo.
Những người theo Đạo Phật phải kiêng hành tỏi và coi nó là một đồ ăn chay bởi theo theo Phật giáo Bắc truyền, người Phật tử trong quá trình ăn chay buộc phải kiêng vị “Ngũ tân”, trong đó có cả hành tỏi. Nguyên nhân là bởi những thứ này có vị cay nồng và tính kích thích, khiến thân thể phát mùi, tính tình nóng nảy, cản trở quá trình tu tập.
Nếu theo Đạo Phật mà không kiêng hành tỏi thì sẽ như thế nào?
Người nào theo Đạo Phật mà ăn hành tỏi thì dẫu có tài giảng thuyết mười hai bộ kinh, chư Thiên mười phương đều chê bai hôi thúi và xa lánh. Ma quỷ nhìn người ăn mấy món đó liền kéo đến liếm môi, liếm mép họ, vì thế nên thường ở chung với ma quỷ. Phước đức của người ăn ngũ tân mỗi ngày một tiêu dần.
Những trường hợp nào mà hành tỏi được coi là đồ ăn chay ngay cả trong Đạo Phật?
Theo khoa học, hành tỏi có những chất giúp tăng đề kháng cho cơ thể, có thể chữa bệnh. Do vậy, vì mục đích ngăn ngừa hay chữa bệnh, người Phật tử ăn chay cũng có thể dùng được.
Theo Đạo Phật thì người như thế nào sẽ được sử dụng hành tỏi?
Đại Đường Tây Vực Ký của Tam Tạng Pháp Sư Huyền Trang thì: “Các nhà sư ở Tây Vực, nếu người nào bị bệnh nặng, theo sự chỉ dẫn của thầy thuốc phải dùng Ngũ vị tân thì tạm được dùng nhưng phải ở riêng một chỗ, biệt lập. Sau khi hết bệnh, phải tắm gội sạch sẽ, thay đổi y phục, mới cho vào ở chung với chúng Tăng.”
Đối với các Đạo khác thì ăn hành tỏi có được xem là ăn chay không?
Đối với Mật giáo, chuyên trì chú, thì tuyệt đối không được ăn. Vì ăn những loại này, sự trì chú sẽ không được linh nghiệm.Văn hóa ăn chay của đạo công giáo là họ chỉ ăn chay 2 ngày và kiêng thịt. Tuy nhiên họ lại cho phép ăn tôm, cua, cá và không nhắc đến việc kiêng hành tỏi .
Đối với Kitô giáo, ban đầu ăn chay là một việc làm tự nguyện của giáo dân lâu dần mới thành thói quen trong Hội Thánh, sau đó ăn chay trở thành luật buộc. Ngày nay, việc ăn chay và đã được giảm bớt đi chỉ còn 2 ngày là Thứ Tư Lễ Tro và Thứ Sáu Tuần Thánh.
Đối với những Đạo nào thì ăn hành tỏi được gọi là ăn chay?
Nhưng đối với những người tu theo Hiển giáo, thì có khác. Vì Hiển giáo không chú trọng vào sự trì chú, nên Phật không có cấm một cách tuyệt đối. Người phật tử tu theo Hiển giáo, thì vẫn có thể dùng được những thứ này. Tuy nhiên chỉ được dùng trong một chừng mực nào đó, để ngăn ngừa trị bệnh mà thôi, nếu dùng quá nhiều sẽ phản tác dụng mà có hại cho sức khỏe. Tuy nó là một vị thuốc, nhưng nếu sử dụng quá mức, thì cũng dễ gây ra tai hại.
Lời kết
Việc ăn hành tỏi có được coi là ăn chay không còn phụ thuộc vào việc bạn theo Đạo nào chứ không có một khái niệm nào chung nhất định. Đối với Đạo Phật thì việc ăn hành tỏi được xem là kiêng kị và không được gọi là đồ chay. Tuy nhiên ở những Đạo khác thì việc ăn hành tỏi vẫn được xem là đồ ăn chay.